Μετά την απόφαση της Κίνας να πάψει να δέχεται πλαστικά απορρίμματα που δεν έχουν περάσει από καθαρισμό και διαλογή, η Ευρώπη αδυνατεί να αξιοποιήσει ή να ξεφορτωθεί τα πλαστικά που συλλέγονται από τους κάδους ανακύκλωσης –προς το παρόν τα σκουπίδια συσσωρεύονται σε αποθήκες και λιμάνια, αναφέρει το Reuters.

Με στόχο την προστασία του δικού της περιβάλλοντος, η Κίνα αποφάσισε τον Ιανουάριο να συρρικνώσει δραστικά την εγχώρια βιομηχανία ανακύκλωσης πλαστικών, η οποία ήταν μέχρι σήμερα η μεγαλύτερη του κόσμου.

Μέσα σε διάστημα λίγων μηνών, η κινεζική απόφαση έχει αναστρέψει πλήρως την οικονομική διάσταση του προβλήματος: τον Απρίλιο του 2017, ένας τόνος πλαστικών σκουπιδιών, με περιεκτικότητα έως και 20% σε ξένες ύλες όπως οι χάρτινες ετικέτες, μπορούσε να πουληθεί για 28 με 44 ευρώ.

Τον περασμένο μήνα, όμως, κάποιος που προσπαθούσε να ξεφορτωθεί έναν τόνο πλαστικών απορριμμάτων όχι μόνο δεν θα είχε κέρδος, αλλά θα έπρεπε και να πληρώσει 45 έως 68 ευρώ, δείχνουν στοιχεία της βρετανικής εταιρείας ανακύκλωσης Letsrecycle.com.

Από τα πλαστικά απορρίμματα της Ευρώπης που κανονικά θα αποστέλλονταν φέτος στην Κίνα, μόνο το 60% έχει διοχετευθεί σε άλλες χώρες, κυρίως στο Βιετνάμ, τη Μαλαισία, την Ινδία και την Τουρκία.

Και οι ευρωπαϊκές αρχές δεν έχουν καταλήξει για το τι θα κάνουν με το πλεόνασμα.

Ταφή, καύση και «ορυχεία πλαστικού»

Η Ευρώπη δεν ενθαρρύνει την ταφή πλαστικών σε χωματερές, κυρίως για να περιορίσει τον όγκο των σκουπιδιών που θάβονται.

Επιπλέον, η Ευρώπη δεν αναλαμβάνει την ανακύκλωση των πλαστικών απορριμμάτων, κυρίως επειδή τα απορρίμματα αυτά είναι βρόμικα και δεν έχουν περάσει από διαλογή –ο ίδιος λόγος που οδήγησε στο κλείσιμο της κινεζικής αγοράς.

Εύκολη λύση δεν υπάρχει, ωστόσο τα τελευταία χρόνια έχει προταθεί μια ριζοσπαστική εναλλακτική: το θάψιμο των πλαστικών απορριμμάτων με την προοπτική να εξορυχθούν στο μέλλον, όταν αναπτυχθεί κατάλληλη τεχνολογία.

Η ταφή προς μελλοντική ανακύκλωση μπορεί να είναι καλή λύση, εκτιμά ο Ίαν Μπόιντ, επιστημονικός σύμβουλος του βρετανικού υπουργείου Περιβάλλοντος και Τροφίμων.

Όπως επισημαίνει, τα σκουπίδια που μένουν εκτός χωματερών λόγω των ευρωπαϊκών περιορισμών απελευθερώνουν ρύπους στην ατμόσφαιρα, ένα πρόβλημα που μέχρι σήμερα δεν έχει αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά.

Άλλοι, πάντως, θεωρούν ότι θα ήταν παράλογο να ποντάρει κανείς σε μελλοντικά ορυχεία στις χωματερές.

Ένας βασικός λόγος που η Ευρώπη δεν ενθαρρύνει την ταφή απορριμμάτων γενικά είναι ότι τα οργανικά σκουπίδια σταδιακά διασπώνται στις χωματερές και απελευθερώνουν έτσι μεθάνιο και άλλα αέρια του θερμοκηπίου.

Ως εναλλακτική λύση στην ταφή, η Ευρώπη ενθαρρύνει τις μονάδες που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια από την αποτέφρωση απορριμμάτων.

Οι μονάδες αυτές εκπέμπουν μεν διοξείδιο του άνθρακα, το βασικό αέριο του θερμοκηπίου, στην Ευρώπη όμως εξαιρούνται από τον φόρο άνθρακα που φτάνει τα 14 ευρώ τον τόνο.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις της σουηδικής κυβέρνησης, τρεις τόνοι οικιακών απορριμμάτων περιέχουν την ίδια ποσότητα ενέργειας με έναν τόνο πετρελαίου.

Ακόμα και η Σουηδία, όμως, θα αδυνατούσε να αξιοποιήσει όλα τα πλαστικά σκουπίδια της χωρίς να επιβαρύνει το περιβάλλον.

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η παγκόσμια παραγωγή πλαστικού έχει αυξηθεί κατά 20 φορές από τη δεκαετία του 1960 και προβλέπεται να διπλασιαστεί τα επόμενα 20 χρόνια.

Και σύμφωνα με το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ (UNEP), τα πλαστικά σκουπίδια στις θάλασσες θα μπορούσαν να υπερβούν το συνολικό βάρος των ψαριών μέχρι τα μέσα του αιώνα.

Από τους 27,1 εκατομμύρια τόνους ανακυκλώσιμων πλαστικών που ανακτήθηκαν το 2016 στην Ευρώπη, το 41,6% χρησιμοποιήθηκε για παραγωγή ενέργειας, το 27,3% κατέληξε σε χωματερές και το 31,1% εστάλη για ανακύκλωση στην Κίνα και άλλες χώρες, δείχνουν τα στοιχεία του συνδέσμου παραγωγών πλαστικού Plastics Europe.

Στις ΗΠΑ, αντίθετα, η Υπηρεσία Περιβαλλοντικής Προστασίας (EPA) εκτιμά ότι, από τους 33 εκατομμύρια τόνους πλαστικών σκουπιδιών που συλλέχθηκαν το 2014, το 75% θάφτηκε σε χωματερές.