....

ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΚΑΙ ΤΣΕΠΗ ΣΥΓΚΡΟΥΟΝΤΑΙ ΣΤΗ ΜΕΘΟΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ – ΣΚΟΠΙΩΝ

 

 

Ο δυισμός που χαρακτηρίζει πολλούς από τους Έλληνες της ελληνοσκοπιανής μεθορίου: Από τη μία η εθνική συνείδηση, από την άλλη τα ψώνια στα Σκόπια,

Το τελευταίο διάστημα το θέμα των Σκοπίων έχει επιστρέψει δυναμικά στην επικαιρότητα. Η ελληνική κυβέρνηση θέλει να αξιοποιήσει την αλλαγή του πολιτικού σκηνικού στη γειτονική χώρα, όπου δεν πρωταγωνιστούν, πλέον, οι εθνικιστές του Γκρούεφσκι, προκειμένου να λύσει το θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ και του αλυτρωτισμού των Σκοπιανών. Δύσκολη προσπάθεια για πολλούς λόγους, οι περισσότεροι εκ των οποίων έχουν αναφορά στην άλλη πλευρά των συνόρων. Αλλά και μέσα στην Ελλάδα σημαντικό κομμάτι της κοινής γνώμης έχει ξεσηκωθεί –το απέδειξε η μεγάλη συμμετοχή στα συλλαλητήρια, το δείχνουν τα γκάλοπ. Ιδιαιτέρως ευαισθητοποιημένοι είναι οι κάτοικοι των παραμεθόριων περιοχών, που συνορεύουν με το κράτος των Σκοπίων. Κατά κάποιο τρόπο πρόκειται για λογική αντίδραση, αν σκεφτεί κανείς ότι το πεδίο αντιπαράθεσης είναι ο τόπος τους. Μάλιστα, ο αντιπεριφερειάρχης Καστοριάς κήρυξε τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης ανεπιθύμητο πρόσωπο στο γραφείο του, εξαιτίας των απόψεων που εκφράζει για το θέμα της Μακεδονίας ο Γιάννης Μπουτάρης.

Αυτή είναι η μία όψη του νομίσματος, που έρχεται στο προσκήνιο κάθε φορά που μετά την διάλυση της Γιουγκοσλαβίας συζητείται η επίλυση της διαφοράς Ελλάδας – Σκοπίων. Διότι η άλλη όψη, που είναι η καθημερινότητα και ως εκ τούτου δηλώνει διαρκώς παρούσα, λέει επιγραμματικά ότι «καλή η εθνική συνείδηση και τα συνθήματα για την ελληνικότητα της Μακεδονίας, αλλά καλύτερη η τσέπη, ιδιαιτέρως σε περιόδους κρίσης και λιτότητας». Χωρίς υπερβολή πρόκειται για ένα δυισμό, που χαρακτηρίζει πολλούς από τους Έλληνες της ελληνοσκοπιανής μεθορίου, ακόμη και της Θεσσαλονίκης. Είναι όλοι αυτοί που από τη μια δεν διαπραγματεύονται την ελληνικότητα του Μεγάλου Αλεξάνδρου –κάποιοι από αυτούς ίσως και να κατέβηκαν στη Θεσσαλονίκη ή ταξίδεψαν στην Αθήνα για να διαδηλώσουν-, αλλά από την άλλη καθημερινά ψωνίζουν στις παραμεθόριες κωμοπόλεις της ΠΓΔΜ, από τρόφιμα και είδη σούπερ μάρκετ, μέχρι βενζίνη για τα αυτοκίνητά τους. Είναι εκείνοι που όταν γιορτάζουν κάνουν το τραπέζι στους φίλους τους σε ταβέρνες στη Δοϊράνη και τη Γεβγελί. Είναι εκείνοι που διασκεδάζουν στο Σκοπιανό Λας Βέγκας κοντά στα ελληνικά σύνορα. Αλλά κι εκείνοι που διαμαρτύρονται για τις χαμηλές συντάξεις και τους μισθούς, αλλά ξοδεύουν πολλά απ’ όσα εισπράττουν από την Ελλάδα στην ΠΓΔΜ.

Προφανώς σε καθεστώς παγκοσμιοποίησης, ελεύθερης οικονομίας και ανοιχτού εμπορίου ο καθένας μπορεί να ξοδεύει κατά το δοκούν τα χρήματά του. Συμβαίνουν αυτά σε πολλές διασυνοριακές περιοχές. Οι κάτοικοι του Στρασβούργου, που είναι πόλη της Γαλλίας, συχνά τα Σάββατα ψωνίζουν από τα φθηνότερα σούπερ μάρκετ της γειτονικής Γερμανίας. Επίσης, τα τελευταία 60 χρόνια όσοι εργάζονται στον οργανισμό του CERN που πραγματοποιεί ένα μεγάλο διαρκές πείραμα με στόχο την «επιστροφή» στα πρώτα δευτερόλεπτα του σύμπαντος και οι εγκαταστάσεις του βρίσκονται σε ελβετικό έδαφος, παραγγέλνουν πίτσες από τη… Γαλλία, όπου είναι φθηνότερες έναντι των τιμών της Γενεύης. Και στις δύο περιπτώσεις τα σύνορα είναι πολύ κοντά, ενώ δεν υπάρχουν διατυπώσεις. Όπως συμβαίνει ανάμεσα στην Ελλάδα και τα Σκόπια. Μόνο που σε κανέναν άλλο μέρος του κόσμου αυτό το πρακτικό αλισβερίσι δε βρίσκεται σε αντιδιαστολή με δήθεν εθνικές θέσεις. Οι Γάλλοι του Στρασβούργου σήμερα δεν διεκδικούν τίποτε από τους Γερμανούς –παρά τους αιματηρότατους πολέμους αιώνων ανάμεσά τους-, οπότε ψωνίζουν άνετα. Ούτε η πολυεθνική κοινότητα του CERN μπερδεύει την Ελβετία με τη Γαλλία, οπότε παραγγέλνει άνετα.

Εκτός κι αν η εθνική συνείδηση στην Ελλάδα κοιμάται ήσυχη επειδή ο κάτοχός της κέρδισε μερικά ευρώ στο φουλάρισμα του ρεζερβουάρ ή στο τραπέζι στην ταβέρνα. Τι δείχνει όλο αυτό; Αφενός ότι το οικονομικό πρόβλημα της χώρας είναι στην πραγματικότητα το μεγάλο εθνικό ζήτημα, που ως τέτοιο αξίζει οικειοθελείς θυσίες, αλλά ουδείς σε αυτό τον τόπο το αντιμετωπίζει με αυτή τη λογική. Διότι στην εποχή μας –ενδεχομένως και από αρχαιοτάτων χρόνων- τα οικονομικά συμφέροντα πρωτίστως κινούν την ιστορία, όλα τα υπόλοιπα έπονται. Αφετέρου ότι η νοοτροπία των Ελλήνων, πολλοί εκ των οποίων ανάμεσα στο προσωπικό συμφέρον και το γενικότερο καλό δεν έχουν δισταγμό να διαλέξουν την πάρτη τους –ίσως να μην ενδιαφέρονται να ισορροπήσουν καν-, παραμένει το μεγάλο πρόβλημα στην επίλυση του κάθε εθνικού θέματος. Έτσι κι αλλιώς οι εθνικοί ευεργέτες ήταν ανέκαθεν λίγοι και είχαν ονοματεπώνυμο.

Όσοι κατέχουν υπεύθυνες θέσεις στις παραμεθόριες περιοχές, όπου εκτυλίσσεται ένα σύγχρονο ελληνικό ψυχόδραμα (κυρίως αυτοδιοικητικοί και επιμελητηριακοί παράγοντες, ίσως και πολιτικά πρόσωπα) έχουν εντοπίσει και επισημάνει δημόσια το πρόβλημα της καταναλωτικής συμπεριφοράς, εδώ και χρόνια. Ότι δηλαδή αυτή η κατάσταση πριονίζει την τοπική αγορά και την εθνική οικονομία και αιμοδοτεί τον οιονεί «αντίπαλο» και «ανταγωνιστή» στο πεδίο του αλυτρωτισμού και της ιστορίας. Έχουν, μάλιστα, ζητήσει συγκεκριμένα μέτρα –όπως για παράδειγμα μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα, ώστε να πέσουν οι τιμές στο πετρέλαιο και τη βενζίνη από την εδώ πλευρά των συνόρων. Χωρίς αποτέλεσμα, αφού στο κέντρο της χώρας συχνά αδυνατούν να αντιληφθούν τι συμβαίνει στην περιφέρεια. Ή απλώς θεωρούν κάποια ζητήματα λεπτομέρειες μπροστά στη «μεγάλη εικόνα» που οι ίδιοι θεωρούν ότι έχουν μπροστά τους. Στην ουσία όσοι ζουν στα σύνορα κάνουν λόγο για έναν «ακήρυχτο εμφύλιο πόλεμο» ανάμεσα σε όσους ασκούν εμπορική δραστηριότητα και στους καταναλωτές. Αντικρουόμενα συμφέροντα που αναδύονται στο προσκήνιο και δηλητηριάζουν τις τοπικές κοινωνίες κάθε φορά που το θέμα βρίσκεται σε έξαρση. Τα τελευταία χρόνια οι νομοί που συνορεύουν με τα Σκόπια –ιδίως οι περιοχές του Κιλκίς και της Φλώρινας- βιώνουν αυτή την κατάσταση με δραματικό τρόπο, με τα λουκέτα των επιχειρήσεων, λόγω της μεγάλης καταναλωτικής υποχώρησης. Ήδη στην ελληνική πλευρά των συνόρων τα βενζινάδικα μετρώνται στα δάχτυλα του ενός χεριού, ενώ ορατές συνέπειες υπάρχουν και σε άλλες επιχειρήσεις και επαγγελματίες (εμπόριο τροφίμων, εστίαση, ψυχαγωγία, οδοντίατροι κ.λπ.).

ΥΓ. Παρά το ότι πολλοί Σκοπιανοί επισκέπτονται την Β. Ελλάδα και ξοδεύουν τα χρήματα τους οι καταστάσεις δεν είναι συγκρίσιμες. Κι αυτό διότι οι κάτοικοι της γειτονικής χώρας επιλέγουν τη Θεσσαλονίκη, τη Χαλκιδική και άλλες περιοχές για να καλύψουν κενά που εξ’ αντικειμένου υπάρχουν στην πατρίδα τους, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τη θάλασσα και τις διακοπές παρά θιν’ αλός.

Κατηγορία: 

Σχόλια - Facebook Comments